Een inclusieve samenleving die toegankelijk is voor iedereen – dat is het streven van Stichting Accessibility. In Nederland hebben 2 miljoen mensen een beperking: ze zijn slechtziend, blind of doof, hebben psychische problemen, een lichamelijke of verstandelijke beperking. Zij hebben het recht om mee te doen in de samenleving, stellen zowel de stichting als de Rijksoverheid. Een missie die we volledig onderschrijven. Niet voor niets hebben we in Leon Baauw, programmamanager van Awareways en voormalig medewerker van de stichting, een eigen ambassadeur voor het onderwerp.

“De beoordeling van Stichting Accessibility is voor ons een bevestiging dat we op het goede pad zitten”, zegt Leon. “We streven er al vanaf het begin naar dat alle onderdelen van ons leerplatform aan deze standaarden voldoen, en dat ook updates doorlopend op die voorwaarden getoetst worden. Een van de pijlers van Wave is tenslotte dat iedereen mee kan doen en niemand uitgesloten wordt – want informatieveiligheid is voor iedereen.”

“Ook vanuit de overheid wordt toegankelijkheid van digitale media steeds belangrijker – en volkomen terecht. Er komt bijvoorbeeld een European Accessibility Act in 2025 om alle online producten en diensten voor iedereen toegankelijk te maken. En overheden zijn nu al verplicht om dat bij software-leveranciers uit te vragen, omdat het belangrijk is dat producten digitaal toegankelijk zijn. Daar lopen we met deze ontwikkeling mooi op vooruit.”

WCAG staat voor Web Content Accessibility Guidelines, een verzameling wetten en richtlijnen voor de toegankelijkheid van webcontent, gericht op mensen met een beperking.

Stichting Accessibility heeft een audit uitgevoerd om te controleren of de inhoud en functionaliteit van Wave voldoet aan de WCAG 2.1. De uitslag van het onderzoek blijft 3 jaar geldig. Kort na de behaalde resultaten is de WCAG 2.2 ingevoerd als huidige richtlijn.

Leon: “Een van de uitgangspunten van WCAG 2.2 is het verbeteren van de online gebruikservaring van mensen met een beperking, ook op mobiele telefoons. Extra aandacht gaat naar de ervaring van mensen met een cognitieve beperking of leerproblemen. Uiteraard nemen we dat mee, en zullen we vervolgens ook op 2.2 een audit laten uitvoeren.” 

– op de website van Stichting Accessibility vind je een heldere uitleg over accessibility –

De richtlijnen van de WCAG zijn verdeeld over vier principes: waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust. Elke richtlijn is vervolgens weer onderverdeeld in meetbare normen. De toegankelijkheid van een website of app kan getoetst worden op basis van deze normen.

“Een toegankelijk trainingsplatform zorgt ervoor dat iedereen er zijn voordeel mee kan doen”, zegt Harmen Lanser, onderzoeker Digitale Toegankelijkheid bij Accessibility. “Dat Awareways hier veel aandacht aan besteed heeft, was te zien bij de audit die we hebben uitgevoerd op het trainingsplatform. We hebben gezien dat de waarneembaarheid, bedienbaarheid en begrijpbaarheid goed ingeregeld was, waarmee het platform robuust te noemen is. Met recht een leeromgeving om trots op te zijn: toegankelijk voor iedereen.”

“De pijler die Leon noemde vertaalde zich in een aanpak van accessibility by design”, zegt Rens den Hertog. Als UI Designer staat hij tussen het creatieve team en het development team in. “‘By design’ wil zeggen dat we de normen vanaf de start in het ontwerpproces van Wave hebben meegenomen. Toegankelijkheid is namelijk een heel eenvoudige kwestie: dat moet er gewoon zijn. Ik heb het privilege dat ik geen fysieke beperkingen heb waardoor ik technologie kan gebruiken zoals het vaak ontworpen wordt. Maar technologie is er voor iedereen. Het is fantastisch om te zien wat technologie kan betekenen voor mensen, dus dat het voor iedereen beschikbaar en toegankelijk moet zijn, is voor mij onbetwistbaar.” 

Om die reden heeft Rens een design systeem ontwikkeld, een soort storybook met alle elementen die getest kunnen worden alvorens ze in Wave komen. “De elementen kunnen dan eerst op de normen getoetst worden, zowel qua design als vanuit het perspectief van de gebruiker. Het is vervolgens aan Development om dat om te zetten naar werkbare knoppen. Zo kunnen we garanderen dat onze leeromgeving aan alle voorwaarden blijft voldoen en iedereen met Wave overweg kan, nu en in de toekomst, want je ziet nu met WCAG 2.2 dat ook de richtlijnen constant in ontwikkeling zijn.”

De rapportage van Stichting Accessibility is heel inzichtelijk gebleken voor ons team. “Mijn werk is heel visueel, dus ik ben het eerst bij de problemen die je kunt zién, maar interessant was dat je juist een hoop dingen tegenkomt die je niét kunt zien. Dat was een goede les en een mooie uitdaging. Daar hadden vooral onze developers veel werk aan.”

Wave is volledig toegankelijk voor toetsenbordbesturing. Dat wil zeggen dat trainingen doorlopen kunnen worden door enkel het toetsenbord te gebruiken. Dat is nuttig voor blinden en slechtzienden en gebruikers die niet met een muis of touchpad kunnen werken.

Daarnaast kijken we naar compatibiliteit met screenreaders en voice-over software, en zorgen we dat animaties en andere bewegende content op pauze gezet kan worden.

Ook kleur, contrast, tekstgrootte en aandacht voor verbeterde zichtbaarheid spelen een rol. Voorbeeld: het moet voor iedereen helder en duidelijk zijn dat je een goed antwoord hebt gegeven. Een goed antwoord is daarom niet alleen groen, maar ook op andere, kleur- onafhankelijke manieren (bijvoorbeeld onderstreept) van een fout antwoord te onderscheiden. Er zijn bovendien altijd tekstuele alternatieven, waarbij grafische weergaven voorzien worden van vervangende beschrijvingen.

Onze ‘explainers’ zijn een mooi voorbeeld van zo’n element dat veel werk vereiste”, zegt Joost Kersjes, Awareways frontend developer. “Explainers zijn informatieblokjes met toelichting die je tijdens leerprogramma’s voorgeschoteld krijgt. Bij de eerste versie kwamen we er al snel achter dat het toegankelijk maken van dit element een grote uitdaging was. We hebben daarom besloten om de code te herschrijven en volledig op browser technologie (HTML5) te leunen om het voor elkaar te krijgen. De browsers zijn sindsdien bezig met een (eigen) doorontwikkeling, zodat het nog beter ondersteund wordt!”

“Een deel van die uitdaging zit ‘m in het herkennen van een probleem, zowel in de code als tijdens het testen. Ook merk ik dat ik nu in elk project automatisch rekening houd met toegankelijkheid. Het is echt deel van mijn werkwijze geworden. Ik vind dat iedereen het recht heeft om van internet en online diensten gebruik te kunnen maken. Met Wave willen we iedereen de kans geven om te groeien. Goede toegankelijkheid is voor mij als developer de beste manier om daar aan bij te dragen.”

Wil je meer weten over toegankelijkheid in onze leeromgeving?
Neem dan contact op via accessibility@awareways.com.